23 mei 2019
De rechtbank in Den Haag heeft geoordeeld in een zaak over twee uithuisgeplaatste broers die bij hun grootouders wonen, dat zij niet naar een instelling gaan. De rechtbank stelt dat broers en zussen in beginsel niet van elkaar mogen worden gescheiden, vanwege het belang van continuïteit in de opvoeding en het behoud van familiebanden.
Standpunt gecertificeerde instelling
Het gaat in deze zaak om twee broers die bij hun grootouders wonen. De betreffende jeugdzorginstelling verzocht de rechtbank deze jongens ieder in een andere observatie- en behandelgroep te plaatsen, omdat ze gedragsproblemen hebben en er op school zorgwekkende incidenten waren. Volgens de instelling hebben zij een professionele woonomgeving nodig waarin hulpverleners kunnen kijken naar mogelijke trauma’s en eventuele eigen problematiek van de jongens. Bovendien zijn in de instelling neutrale opvoeders aanwezig die deskundig zijn op het gebied van hechtings- en loyaliteitsproblematiek. De grootouders kunnen deze omgeving onvoldoende bieden, aldus de gecertificeerde instelling.
Standpunt vader en grootouders
De vader is het oneens met het verzoek om herplaatsing. Hij vindt het een te zwaar en voorbarig middel, omdat er geen analyse is over de problematiek van de broers en zij geen ambulante hulpverlening hebben gehad. Bovendien zijn de grootouders bereid de opvoeding en verzorging voor een langere periode op zich te nemen. De belangen van de kinderen bij een ongestoorde voortzetting van het hechtingsproces en continuïteit in de opvoeding bij de grootouders wegen zwaarder dan plaatsing in een jeugdinstelling of pleeggezin, vindt de vader. De grootouders willen passende professionele ondersteuning voor de broers zoeken. Het Jeugd- en Gezinsteam heeft al laten weten hen daarbij te willen helpen.
Standpunt broers
De rechtbank heeft ook met de broers gesproken. Zij vertelden de rechter dat ze het fijn hebben bij hun grootouders. Ze krijgen hulp bij hun schooltaken, vinden het gezellig om spelletjes met hun grootouders te doen en ze genieten van de dagelijkse maaltijden waarin aandacht is voor elkaar. Een van de broers benoemt dat de grootouders hun enige veilige haven zijn.
Oordeel van de rechtbank
De rechtbank stelt, op basis van het dossier en wat er op zitting is gezegd, dat beide ouders nu en in de toekomst niet in staat zijn voor hun zoons te zorgen. De grootouders hebben altijd een belangrijke rol gespeeld in het leven van de broers. Zij bieden een vertrouwde opvoedomgeving, structuur, aandacht en liefde. In tegenstelling tot de jeugdzorginstelling ziet de rechtbank geen redenen om te twijfelen aan de opvoedcapaciteiten van de grootouders. Nu zij de opvoeding en verzorging willen voortzetten en passende ambulante hulpverlening zoeken, ziet de rechtbank geen noodzaak om de broers ergens anders te plaatsen. De rechtbank acht het in het belang van de kinderen, nu dit mogelijk is gebleken, bij familie op te groeien. Daarnaast hebben de broers er zowel vanuit het nationale als internationale recht bezien recht op om in een pleeggezin op te groeien, in plaats van in een residentiële instelling. De Richtlijnen voor Alternatieve Zorg van de Verenigde Naties benadrukken het belang van kinderen om in hun eigen omgeving te blijven, dat de al bestaande relaties bestendigd worden en broers en zussen in beginsel niet worden gescheiden. De rechtbank wijst het verzoek van de gecertificeerde instelling dan ook af.
Belangrijke uitspraak
Defence for Children en SOS Kinderdorpen vinden het positief dat de rechtbank de belangen van de broers in deze zaak vooropstelt en benoemt dat broers en zussen in beginsel niet van elkaar mogen worden gescheiden. Beide organisaties achten dit een belangrijk uitgangspunt, dat in de praktijk helaas nog niet altijd wordt nageleefd. Daarom zet SOS Kinderdorpen zich samen met Defence for Children in om het ‘samen, tenzij’-beginsel te verankeren in de Nederlandse Jeugdwet, zodat broers en zussen na een uithuisplaatsing samen blijven, tenzij uit onderzoek blijkt dit niet in het belang van (één van) hen is.
Lees verder op de website van Defence for Children.
